Zoals je ademt zo denk je; zoals je ademt zo voel je je, zo is je stemming; zoals je ademt zo vitaal ben je. Het is dus nogal belangrijk dat we als vanzelf natuurlijk en functioneel kunnen ademen. Dat betekent dat de buik betrokken is bij de adem, want de beweging van de buik zet onze motor achter de adem aan: het middenrif. Die kan optimaal functioneren door dat laten vallen van de buik, met de mond geopend, wat we vorige week geoefend hebben. Als je met die geopende mond de lippen wat tuit, dan is de keel optimaal ontspannen en geopend. De adem stroomt dan als een kolom vanzelf naar binnen. Uitademend blaas je door een rondje van de mond met een ff-klank waardoor de navel vanzelf naar binnen komt zodat je daarna de buik weer los kan laten, kan laten ‘vallen’.

Heel te recht merkte iemand op dat deze oefening alleen maar lukt als je rug recht is. Een rechte rug is een rug waarbij alle wervels van de wervelkolom gestapeld zijn. Dus vanuit het bekken gezien een afvlakking bij het heiligbeen, een lichte holling in de onderrug bij de lendenwervels, een lichte bolling bij de bovenrug, de borstwervels, en een lichte holling bij de nek. Als de wervels gestapeld zijn dan wordt het lichaam gedragen door het skelet en de houdingspieren. Maar je ziet vaak twee type ruggen: de ene waarbij de onderrug afgevlakt is of zelfs bol, met als gevolg dat de bovenrug nog ronder wordt en de nek een knik moet maken om nog rechtuit te kunnen kijken. De andere rug is de zogeheten militaire rug waarbij de borst er wat uit getild wordt, de onderrug overdreven hol. In beide gevallen moeten de buitenliggende bewegingsspieren in de rug die ‘scheefstand’ continue corrigeren en dat levert spanning op in de rug, de schouders, de nek en de keel. De voorkant is in verhouding slap, de buik kan niet of nauwelijks bewegen, de onderrug is verstijfd, de keel zit op slot. Dus een rechte, mobiele rug is een vereiste om het middenrif ‘aan’ te zetten en te ademen op een natuurlijke wijze. Dan is het denken rustig, onze stemming vredig en voelen we ons vitaal.

Als we de buik betrekken bij de adem dan laten we het middenrif optimaal uitslaan. Het middenrif is de motor achter de adem, het wordt ook wel het tweede hart genoemd. Het middenrif is een koepelvormige peesplaat die de romp doormidden snijdt in een borst- en een buikholte. Hoe verder het middenrif uit kan slaan hoe meer de longen zich kunnen vullen. De longen kun je voorstellen als twee ballonnen die zichzelf niet kunnen vullen, dat wordt gedaan door de ademhalingsspieren rondom en dan met name door het middenrif. Dus als het middenrif zakt dan vullen de longen zich, als het stijgt dat gaan de longen leeg. Maar dan moet er wel ruimte zijn voor die beweging. En die ruimte wordt gevormd door de buik. Een ademoefening die dat middenrif heel duidelijk in actie laat komen is de volgende: na de uitademing open de mond en keel, kaken ontspannen en laat dan de buik ‘vallen’, dan stroomt vanzelf de adem met een donker en diep geluid naar binnen, blaas dan uit door een rondje van de mond met een ff-klank, zodat de lucht langzaam en vloeiend naar buiten stroomt, de buik vlakt af waardoor het middenrif omhooggaat, de longen leeg. Na dit enkele malen te hebben uitgevoerd zul je heel duidelijk de adem diep in de buik ervaren wat rust geeft en een grotere toevoer van zuurstof in het lichaam en hoofd ervaren, wat helderheid en/of lichtheid geeft.

De adem is van grote invloed op ons hele welzijn. Niet alleen op ons fysieke welzijn, voor opname van zuurstof en afgifte van CO2,  maar ook op het denken en hoe we ons voelen, onze stemming. Daarom is het van belang dat de adem de ruimte heeft om zijn natuurlijke verloop te volgen. En die natuurlijke, functionele adem is in ontspannen toestand een kalme, lange, diepe en vloeiende adem die diep in de onderbuik zijn oorsprong heeft en voortgezet wordt in de hele romp. Het mobiliseren van de romp, met name het ontspannen van de rugzijde en het trainen van de buik- en bekkenbodemzijde geeft ruimte aan die adembeweging. Maar wat minstens even belangrijk is , is bewustwording van de adem, zonder de adem zoals die is te willen veranderen. Enkel bewust zijn van de adem: is die lang of kort, diep of oppervlakkig, vloeiend of met horten en stoten, hoorbaar of geruisloos. Waar voel je de adem. Steeds die bewustwording van de adem zonder in te grijpen verandert het denken, en verandert de adem. Ademen we ruimer, dan leven we vrijer.