Als we willen en kunnen in balans brengen in de yogahouding dan is de houding vast en aangenaam. Als we vanuit wilskracht oefenen, dan verharden en verkrampen we. En dan maakt het niet uit of je jezelf wrikt en wringt in de houding om maar te voldoen aan dat beeld dat je van de houding hebt of dat je oefent vanuit een terughouden om maar niet het ongemak te hoeven ervaren, in beide gevallen oefen je vanuit ‘ik wil’. En kom je niet bij die beschikbare ruimte die er is, bij de mogelijkheden die er zijn. Waar het om gaat in de houding is dat je precies dat punt opzoekt waar het net begint te schuren, waar het net wat ongemakkelijk wordt. Dus niet te ver, maar wel ver genoeg. En op dat moment van ongemak, het te laten. Je er niet mee te bemoeien. Te ontspannen in die inspanning. En dat is precies de aanwijzing die Patanjali ons geeft in de Yoga Sutra’s: (sutra 2.46 )   “Vast en aangenaam is de houding” , dus vast, niet slap en aangenaam, niet overbelast. En hoe doen we dat? Hij vervolgt dan met (sutra 2.47) “door ontspande inspanning…” Dus door wakker en helder aanwezig in het lichaam te zijn, zonder je mee te laten sleuren in het ongemak of gemak, zonder de aandacht te vernauwen, maar een stille getuige te zijn die achter die waterval van sensaties zit, sensaties, die komen en gaan, maar bovenal plaatsvinden in jou. En dat vraagt een bepaalde mate van overgave. Vertrouwen. Als tegenovergestelde van angst. Vanuit angst ontstaat die ‘ik wil’. Die denkt angst te kunnen bezweren door alles te organiseren, te regelen en te begrijpen. De uitnodiging is dan ook om je over te geven aan dat schuren, en het volledig te aanvaarden, met een diep vertrouwen dat het lichaam je wel vertelt. Maar daarvoor is het nodig om in die open aandacht te verblijven, waarin alles plaats kan vinden. Ontspan in de inspanning. Geef je over aan de stroom des levens met al die bijbehorende gemakken en ongemakken.

Als we gaan vasten dan doorbreken we onze conditioneringen, temperen we de wil en verzachten we. Het is een manier om dat wat we willen meer in balans te brengen met dat wat goed voor ons en de wereld rondom is; willen en kunnen in balans. Hoe is die balans in de yogabeoefening? Oefenen we vanuit wilskracht dan kun je twee categorieën onderscheiden: de beoefening vanuit ‘enorm je best doen’. Vanuit: Ik wil het perfect doen. Waarbij je jezelf wrikt en wringt in de houding die je dénkt aan te moeten nemen. En ga je voorbij aan dat wat mogelijk is. Fysiek gezien oefen je dan met de kracht van de buitenliggende bewegingsspieren die als kenmerk hebben dat ze moe worden. De houding kan niet lang aangehouden worden, vroeg of laat stort dat kaartenhuis in, omdat je niet bij de beschikbare innerlijke ruimte kan komen waar die diepergelegen houdingsspieren zich bevinden die je lichaam moeiteloos en eindeloos kunnen dragen. Bovendien liggen blessures bij deze manier van beoefening op de loer. De andere categorie is de beoefening vanuit het vermijden van ongemak. Vanuit: ik wil niet. Al bij voorbaat terughouden vanuit herinnering of verwachting om het ongemak te vermijden. En kom je niet bij dat wat mogelijk is. Bij die ervaring van ruimte waar we innerlijke kracht kunnen ontwikkelen. Daar waar willen en kunnen in balans zijn.

Het is weer die tijd van het jaar: carnaval is voorbij en de vasten periode gaat in, gedurende het magische aantal van 40 dagen, waarin de geest helemaal los kan komen van dat waaraan het gehecht is. Dus start nu en met Pasen ben je ‘bevrijd’. Vasten is dan een training van de wil. De wil, of het ik die wil, bevindt zich in het derde chakra gebied, de lendenwervels, daar waar de mens zich heeft opgericht en zich als het ware tegenover de natuur heeft geplaatst waardoor er een ik-besef is ontstaan. Het ik-besef of het ‘ik wil’ is een kracht die ons helpt recht op ons doel af te gaan en te verwezenlijken. Maar als het ‘ik wil’ te groot wordt en ons leven bepaalt dan verliezen we het Al-besef, het besef dat wij deel uitmaken van het Al, het geheel. Het vereist inspanning om de wil te beheersen en besturen want die wil richt zich graag op de onderste twee chakra’s waarin voedsel en genot een grote rol spelen. In deze maatschappij waarin we maar alles kunnen krijgen wat we willen, is de kans groot dat we slaaf zijn van onze eigen wil. Dat we geleefd worden door onze eigen wil. Door nu te vasten onderzoek je dat. En kun je de wil beheersen en besturen. Dan kan die energie van derde chakra opstijgen naar vierde chakra, het chakra van het hart. Daar waar de ander voorop staat. Het gebied van onvoorwaardelijke liefde. En dat maakt dat we ons compleet voelen, gelukkig voelen. Vasten kun je met van alles, maar kies iets waarvan je zeker weet dat je eraan gehecht bent: je kopje koffie, de koekjes bij de koffie, het borreltje s’avonds…..

Een andere manier van vasten is detoxen. Ook daarvoor is het nu tijd: de winter is op zijn einde, het voorjaar komt eraan. In de natuur heerst nu schaarste. Vanuit de ayurveda leven we zoveel mogelijk in harmonie met de natuur. Na de zware maaltijden van de winter, met ook nog St. Maarten, Sinterklaas en kerst achter de rug, is het nu tijd voor een grote schoonmaak. Detoxen is dan niet alleen een training van de wil, maar ook een reiniging van het lichaam. Detoxen kun je het beste onder begeleiding doen.